Lesnotas volgens weke en kwartaal - Senior Seconder 2

ONDERWERP: FINANSIËLE REKENINGKUNDE

KLAS: SS 3

DATUM:

KWARTAAL: 2de KWARTAAL

WEEK VIER - SES

ONDERWERP: OPENBARE SEKTOR REKENINGKUNDE

INHOUD

• Betekenis van Openbare Sektor Rekeningkunde
• Verskille tussen Openbare Sektor Rekeningkunde en Private Sektor Rekeningkunde
• Regeringsbronne van inkomste
• Rekeningkundige prosedures vir inkomstetoewysing/illustrasie
• Koste begroting voorbereiding en illustrasie

Betekenis van Openbare Sektor Rekeningkunde

Openbare Sektor Rekeningkunde is die proses om die finansiële transaksies rakende die ontvangste en betalings van staatsfondse op 'n sistematiese wyse aan te teken, sowel as die ontleding en interpretasie daarvan om regerings en hul agente in verskeie finansiële besluite te lei.

Verskille tussen Openbare Sektor Rekeningkunde en Private Sektor Rekeningkunde

Openbare Sektor Rekeningkunde             Privaat Sektor Rekeningkunde

1. Rekeningkundige prosedure is gebaseer op     Dit is hoofsaaklik gebaseer op wins

    voorsiening van dienste                 maksimering

2. Dit wys nie krediteure nie         Dit wys krediteure vir goedere
3. Inkomste word verkry uit belasting, fooie,     Inkomste word verkry uit verkope van goedere

    boetes, ens.

4. Die koste van bates word afgeskryf in     Die koste van bates word oor die nuttige versprei

    een jaar                     lewensduur van die bates

5. Dit word op kontantbasis voorberei         Dit word op toevallingsgrondslag voorberei
6. Openbare sektor rekeningkunde is gebaseer op     Dit word beheer deur die maatskappye en geallieerdes

    die grondwet van die land             Wet op sake.

7. Openbare sektor rekeningkundige verslag is om     Private sektor rekeningkundige verslag is aan die

    die algemene publiek                 aandeelhouer.

Regerings Bronne van Inkomste

Staatsinkomste beteken die totale inkomste wat aan die regering van 'n land toeval. Dit kan onder verskillende regeringsvlakke geklassifiseer word.

1. Federale regering: Op federale vlak is inkomstebronne:

1. Direkte en indirekte belasting: bv Persoonlike inkomstebelasting, terughoubelasting, korporasiebelasting, kapitaalwinsbelasting, kapitaaloordragbelasting, petroleumbelasting, belasting uitvoerregte, tariewe, verkoopsbelasting, aankoopbelasting, aksynsbelasting ens.
2. Mynbou: Tantieme, verkope van ru-olie, huur op oliebronne, steengroeflisensies
3. Fooie en Lisensies: Visagelde, paspoortgelde, hofgelde, klubregistrasie, kerk- en moskeeregistrasie, maatskappyregistrasie ens.
4. Inkomste uit beleggings en dividende uit korporatiewe organisasie
5. Huur van staatseiendomme
6. Inkomste uit gewapende magte eksterne opdrag, gewapende magte toerusting huur ens.

1. Staatsregering : 'n Staat se belangrikste bronne van inkomste is:

1. Statutêre toekenning
2. Beleggingsverdienste
3. Huur op staatseiendomme
4. Huur van staatskantore, voertuie ens
5. Spesiale toekennings
6. Persoonlike inkomstebelasting
7. Fooie van hospitale skole, howe
8. Lisensies, motor, verkope van drank, patente medisyne en motorfiets

• Plaaslike Regering : 'n Plaaslike Regering se belangrikste bronne van inkomste is:

1. Statutêre toekenning
2. Spesiale toekenning
3. Radio en televisie lisensie
4. Huurgeld tariewe
5. Boetes
6. Lisensies op wegwyser, markstalletjie en drank
7. Lening van die staat
8. Inkomste uit straatbenaming ens.

Rekeningkundige prosedures vir inkomstetoewysing

Statutêre toekenning is die toekenning van die federale regering aan die state en plaaslike regerings. Benewens die statutêre toewysing is verskeie formules by verskeie geleenthede uitgedink om regverdige verdeling van die totale inkomste tussen die drie regeringsvlakke te verseker. Die beginsel wat gewoonlik aangeneem word, is:

1. Afleidingsbasis
2. Gelykheidsbasis
3. Bevolkingsbasis
4. Onafhanklike inkomste

ILLUSTRASIE

Die regering van Nigerië het N18 000 000 goedgekeur vir ses plaaslike regeringsgebiede. Die toekenning is soos volg verdeel:

1. Ekwiteitsbasis 75%
2. Bevolkingsbasis 25%

Plaaslike regering             Bevolking

A                     6 000 000

B                     4 000 000

C                     7 000 000

D                     1 000 000

E                     3 000 000

F                     2 000 000

                  23 000 000

1. Plaaslike regering het die volgende bykomende inkomste gegenereer:

                        N

Radio- en televisielisensies     100 000

Hofboetes                 250 000

Dranklisensies             400 000

Teken pos                 20 000

Huurgeld tariewe             50 000

Uitgawes salarisse             1 150 000

Vervoer                 20 000

Herstelwerk                 200 000

Onderhoud van motors             60 000

Skryfbehoeftes                 25 000

Mediese uitgawes             15 000

Mediese uitgawes             7 600

Park fooie                 60 000

Daar word van jou verwag om voor te berei:

1. 'n Verklaring wat die toekennings aan elke plaaslike regering toon
2. Ontvangste- en betalingsrekeninge van B Plaaslike Regering vir die jaar geëindig 31 Desember 1999.

Oplossing

Staat van Toewysing van Fonds

1. Ekwiteitsbasis 75% = 75% x 18 000 = N13 500 000

Aandeletoewysing = 13 500 000 = 2 250 000

                6

Daarom sal elkeen van die plaaslike regering N2,250,000 ontvang

1. Bevolkingsbasis 25% = 25% x 18 000 000

= 4 500 000

    Plaaslike regering A     = A se bevolking x 4 500 000 = 600 000 X 4 500 000

                     Totale bevolking 23 000 000

                    =     N1,173,913

Plaaslike regering B         =     B se bevolking x 4 500 000

                = Totale bevolking

                =     4 000 000 x 4 500 000

                    23,000,00

                =     N782 609

Plaaslike regering C         =     C se bevolking x 4 500 000 = 7 000 000 x 4 500 000

                    Totale bevolking         23 000 000

                            =     N1 369 565    

Plaaslike regering D         =     D se bevolking x 4 500 000 = 1 000 000 x 4 500 000

                    Totale bevolking         23 000 000 = N586 957

Plaaslike regering E         =     E se bevolking x 4 500 000 = 3 000 000 x 4 500 000

                    Totale bevolking     1     = 23,000,000 = N5586,957

Plaaslike regering F         =     F se bevolking x 4 500 000 = 2 000 000 x 4 500 000

                =     Totale bevolking         = 23 000 000 = N391 304

Staat van toekenning van Fonds

Plaaslik             Bevolkingsbasis     Ekwiteitsbasis         Totaal

Regering        

            N             N             N

A             1 173 913         2 250 000         3 423 913

B             782 609             2 250 000         3 032 609

C             1 369 565         2 250 000         3 619 565

D             195 652             2 250 000         2 445 652

E             586 957             2 250 000         2 836 957

F             391 304             2 250 000         2 641 304

            4 500 000         13 500 000         18 000 000

1. Plaaslike Regering Kwitansie- en betalingsrekening

Kwitansies             N             Betalings           N

Toekenning         3 032 609         Salarisse             1150 000

Radio en TV         100 000             Vervoer         20 000

Huurgeld tariewe     50 000                 Elektrisiteit         200 000

Hof             250 000             Herstelwerk             60 000

Drank             400 000             Onderhoud         25 500

Teken pos         20 000             Skryfbehoeftes         15 000

Park fooie         60 000             Mediese uitgawes     7 600

                        Balans c/d         2 434 509

3 912 609                     3 912 609

EVALUERING

1. Lys agt bronne van inkomste beskikbaar vir 'n staatsregering.
2. Noem vyf verskille tussen privaatsektor rekeningkunde en openbare sektor rekeningkunde.

VOORBEREIDING VAN PERSONEELKOSTEBEGROTING

Begroting: 'n Begroting is 'n kwantitatiewe staat van inkomste en uitgawes.

Die personeelkostebegroting is opgestel om die ontleding van die basiese salaris en toelaes van die personeellede van elke staatsdepartement in 'n spesifieke jaar te toon.

PROSEDURES VIR DIE VOORBEREIDING VAN DIE KOSTEBEGROTING

1. Identifikasie van verskillende posisies in die bediening of semistaatsinstellings
2. Berekening van die aantal personeel in elke pos
3. Identifikasie van graadvlak.
4. Berekening van die basiese salaris, toelaes, ens.

JAARLIKSE INKREMENTELE TARIEF

1. As die beamptes nie op die eerste tree van hul salaris is nie; die formule hieronder sal gebruik word vir die berekening van personeel se totale vergoeding

Formule (nuwe stop 1 ) inkrementele koers) + basiese salaris

Illustrasie

Posisie             Geen         Graadvlak         Salaris

Direkteur-generaal         1             17         300 000 x 50 000

Direkteur             4             16         200 000 x 30 000

Gestel die personeel is op stap 3

Oplossing

Direkteur-generaal:     =     (Nuwe stap – 1) inkrementele koers + basiese salaris

            =     (3 – 1) 50 000 + 300 000

            =     2(50 000) + 300 000

            =     N400 000

4 Direkteur         =     (Nuwe stap – 1) inkrementele koers + basiese salaris

            =     (3 -1) 30 000 + 200 000

            =     2(30 000) + 200 000

            =     60 000 + 200 000

            =     N260 000

2. Wanneer werknemers op stap een is

Illustrasie: Die volgende inligting is op 31/10/99 uit die ministerie van finansies onttrek.

Post             Graadvlak         No in pos             Koers

DG             17             1                 40 000 x 4 000 – 60 000

Direkteure         16             3                 32 000 x 3 600 – 53 600

Hoofrekenmeester     14             4                 28 000 x 2400 – 44 800

Bykomende inligting

Graadvlak             Behuising         Vervoer

12 en hoër             8400 PA         6250 PA

07 en 11             3600 PA         2500 PA

Werkings

Een DG se basiese salaris     = 40 000

Behuisingstoelae         = 8400

Vervoertoelae         = 6250

3 Direkteure se basiese         =     32 000 x 3 = 96 000

Behuisingstoelae         =     8 400 x 3 = 25 200

Vervoertoelae         =     6250 x 3 = 18,750

4 Hoofrekenmeesters

Rekeninge se Basiese Salarisse     =     28 000 x 4 = 112 000

Behuisingstoelae         =     8 400 x 4= 33 600

Vervoertoelae         =     6250 x 4 = 25 000

Oplossing

PERSONEEL KOSTE BEGROTING

Nagraadse             Geen         Basies         Behuising     Vervoer     Totaal

                        N         N         N         N

Direkteur-generaal     17     1         40 000     8400         6250         54650

Direkteure         16     3         96 000         25200         18750         139950

Hoof Rekeninge     14     4         112 000     33600         25 000     170 600

                        248 000     67 200     50 000     365 200

Totale personeelvergoeding = N365,200

EVALUERING

1. Definieer Openbare sektor rekeningkunde
2. Noem sewe items van staatsuitgawes.

ALGEMENE EVALUERINGSVRAE

1. Wat is waardevermindering?
2. Verduidelik die volgende metodes om waardevermindering te bereken (i) reguit lyn (ii) verminderde saldo (iii) som van die jare syfer
3. Wat is die verskil tussen depresiasie en amortisasie?
4. Noem tien gebruike van die algemene joernaal
5. Verduidelik die beginsel van dubbelinskrywingstelsel.

LEESOPDRAG

1. Noodsaaklike finansiële rekeningkunde deur OA Longe, bladsye 376-388
2. Vereenvoudigde boekhouding en rekeningkunde deur Femi Olatunji, bladsye 489-513

NAWEEKOPDRAG

1. Openbare sektorrekeningkunde word op --------------basis gedoen (a)krediet (b)kontant (c)huurkoop (d)afbetaling
2. Staats semistaatlike rekeningkundige stelsel is op --------------basis (a)kontant (b) aanwas (c)Algemeen (d)al die bogenoemde
3. Openbare sektor rekeninge verslae is aan die -------------(a)aandeelhouers (b)direkteure (c)openbare (d)kliënte
4. Die hoofrekenpligtige beampte van die regeringsministeries is (a) ouditeur-generaal (b) minister van finansies (c) sekretaris van die federale regering (d) rekenmeester-generaal van die federasie
5. Die formule vir die berekening van emolument waar werknemers op stap 4 is, is
1. (4-1) x salaris (b)(4+1) x salaris (c) (4-1) inkrementele koers (d) (4-1) inkrementeel

koers + basiese salaris.

TEORIE

1. Noem die formule om aansoek te doen vir (i) die berekening van vergoeding wanneer werknemers stap 1 is en (ii) wanneer werknemers op stap 3 is
2. Noem sewe verskille tussen die openbare en private sektor rekeningkunde