Lesnotas volgens weke en kwartaal - Senior Seconder 2

ONDERWERP: FINANSIËLE REKENINGKUNDE

KLAS: SS 2

DATUM:

KWARTAAL: 2de KWARTAAL

WEEK DRIE EN VIER

ONDERWERP: VERVAARDIGINGSREKENINGE

INHOUD

• Betekenis van vervaardigingsrekeninge
• Doel van vervaardigingsrekening
• Element van produksiekoste
• Uitleg van vervaardigingsrekening
• Oordrag koste
• Praktiese illustrasie

BETEKENIS VAN VERVAARDIGINGSREKENINGE

Vervaardiging kan eenvoudig beskryf word as die transformasie van grondstowwe in voltooide goedere, bv. vervaardigingsmaatskappye soos Nestle, Cadbury, PZ ens. Hierdie vervaardigingsfirmas vervaardig wel hul goedere of produk voordat dit aan hul klant verkoop word. Hulle koop nie om te verkoop nie, maar produseer wat hulle verkoop.

Daar stel vervaardigingsmaatskappye 'n finale rekeninge genaamd Vervaardigingsrekening op.

DOEL VAN VERVAARDIGINGSREKENINGE

Vervaardigingsrekening is bereid om die koste van goedere wat tydens die finansiële vervaardiging vervaardig is, vas te stel

jaar. Daarom het vervaardigingsrekeninge die volgende doeleindes.

1. Om die koste van produksie vas te stel
2. Om die wins op die vervaardigingsproses te bepaal.

ELEMENTE VAN KOSTE VAN PRODUKSIE

• PRODUKSIEKOSTE: Dit is die totale uitgawes aangegaan in die produksie van goedere. Produksiekoste sluit PRIEMKOSTE + FABRIEKSBOOSTES in

• PRIEMKOSTE: Dit is koste wat direk in die produksieproses verwant is. Dit word ook Direkte Koste genoem wat insluit: Direkte materiaal, direkte arbeid, direkte uitgawes en enige ander direkte uitgawes.

• Direkte materiaalkoste: Dit is die koste van grondstowwe

• Direkte arbeidskoste: Dit is koste van arbeid lone betaal

• Direkte uitgawes: Dit is die koste van ander uitgawes wat in die produksieproses aangegaan word.

1. FABRIEKSBOOSTOPE: Dit is koste wat aangegaan word in die bedryf van die fabriek, maar nie direk verband hou met die produksieproses nie. Dit word ook INDIREKTE KOSTE genoem. Dit sluit in; fabriek huur en tariewe, waardevermindering van aanleg en masjinerie. Indirekte lone, instandhouding van fabrieksgebou

Formaat van Vervaardiging Handelswins-en-verliesrekening

                        N N                         N

Aanvangsvoorraad van grondstowwe         x         Koste van produksie         x

Voeg aankope van grondstowwe by         x

Vervoer na binne van grondstowwe         x     x

                                X

Verlies eindvoorraad of grondstof netto         (x)

Koste van rou materiaal verbruik             x

Voeg direkte lone by                 x

Tantieme                     x

Direkte uitgawes                 x

Eerste koste                     x

Fabriekskoste:                 x

Fabriekskrag                 x

Fabriekshuur en tariewe                 x

Indirekte lone                 x

Fabrieksversekering                 x

Waardevermindering van P & M             x

Brandstof en krag                 x

Smeermiddels                     x     x

                                X

Voeg openingsvoorraad WIP by             X

                            X

Minder eindvoorraad W.IP             X

Koste van produksie                 x                         x

Vervaardiging Handels-, Wins- en verliesrekening vervolg

                        N     N                     N     N

Aanvangsvoorraad van voltooide goedere         x     verkope                     x

Voeg produksiekoste by                 x

Koste van goed te koop beskikbaar         x

Minder eindvoorraad van klaarprodukte         (x)

Koste van goedere verkoop                 x

Bruto wins c/d                 X

                            X                         x

Uitgawes                         Bruto wins b/d             x

Verkoop en verspreiding                     Afslag ontvang             x

Wag na buite             x                             x

Kommissie verkope             x

Salarisse van verkoopsmanne             x     x

Administrasie exp    

Admin salarisse                 x

Kantoor huur                 x

Kantoorversekering             x

Kantoorbeligting                 x

Waardevermindering van

Kantoor masjinerie             x     x

                            X

Netto wins c/d                     x        

                            X                         x

OORDRAG KOSTE

In die handelsrekening word die produksiekoste gehef om wins op verkope te bepaal. Die verandering van produksiekoste van goedere kan op twee maniere gedoen word.

1. Werklike fabriekskoste
2. Huidige markwaardes

Wanneer vervaardigde goedere teen die huidige markwaarde in die handelsrekening gehef word, is die hoofdoelwit om wins op die vervaardigingsproses te verkry. Die vervaardigingsrekeninge sal dan 'n saldo moet toon wat 'n wins of verlies op produksie verteenwoordig en dit word na wins-en-verliesrekening oorgeplaas.

EVALUERING

1. Noem vier klassifikasies van koste wat deur vervaardigingsrekeninge geopenbaar word.
2. Noem twee redes vir die opstel van vervaardigingsrekeninge.

PRAKTIESE ILLUSTRASIES

Die volgende inligting is onttrek uit die boeke van Tasty Enterprises vir die jaar geëindig 31 Desember 1991

                                N

Vervaardigde goedere                     9 740

Grondstowwe                         3 000

Afslag toegelaat                         3 740

Waardevermindering op aanleg en masjinerie         13 000

Drukwerk en skryfbehoeftes                     930

Aankope: Vervaardigde goedere             12 740

    Karretjie na binne                     500        

Debiteure                         21 740

Kontant by bank                             1 710

Aankope van grondstowwe                     87 260

Kantoorhuur en tariewe                         6 500

Herstelwerk aan masjinerie                     2 500

Aanleg en masjinerie                     75 200

Fabriek elektrisiteit                         5 790

Vervoer na binne (grondstowwe)                 3 410

Kantoorsalarisse                         9 400

Karretjie na buite                         2 330

Fabriekshuur en tariewe                 22 710

Kontant in die hand                         570

Vervaardiging lone                 110 290

Verkope                             299 420

Kapitaal                         77 820

Krediteure                         21 790

Bykomende                        

(a) Voorraad op 31 Des 1991

    Vervaardigde goedere N27,940

    Rou materiaal     N 2 000

(b) Goedere vervaardig om na die verkoopsafdeling gepos te word by netto     realiseerbare waarde van N271,500

Daar word van jou verwag om die vervaardigingshandelswins-en-verliesrekening vir die jaar geëindig 31 Des . 1991 op te stel.

OPLOSSING:             LEKKER ONDERNEMINGS

Vervaardigingshandelswins- en verliesrekening vir die jaar geëindig 31 Desember 1991.

Dr                     N         N                 N     N

Aanvangsvoorraad van Rm                 3 000     Oordragkoste 271 500

Voeg by. Aankope van rm         87 260

Vervoer van rou mat.           3 410         90 670

                            93 670

Minder eindvoorraad van Rm                 2 000

                            91 670

Vervaardiging lone                           110 290

Eerste koste                                   201 960

Fabriekskoste

Waardevermindering p&m             13 000

Herstel aan masjinerie               2 500

Elektrisiteit                 5 790

Fabriekshuur en tariewe         22 710         44 000

Produksiekoste                           245 960

Bruto wins op produksie                 25 540

                                  271 500             271 500

Aanvangsvoorraad van voltooide gds             9 740 Verkope             299 470

Voeg by: Oordragkoste 271 500

Aankope van voltooide gds                 12 740

Karretjie na binne               500           284 740

Koste van goedere beskikbaar             294 480

vir verkope

LEKKER ONDERNEMINGS

Vervaardigingshandelswins- en verliesrekening vir die jaar geëindig 31 Desember 1991.

                    N     N                     N     N

Koste van goedere beskikbaar         294 480 Verkope b/v                 299 420

te koop b/v

Minder eindvoorraad                 27 940

Koste van goedere verkoop             266 540

Bruto wins c/d                   32 880

                        299 420                 299 420

Uitgawes                         Bruto wins b/d         32 880

Afslag toegelaat                 3 740     Wins op vervaardiging         25 540

Kantoorhuur & tariewe             6 500

Kantoorsalarisse                 9 400

Wag na buite                 2 330

Drukwerk & skryfbehoeftes         930

Netto wins                     35 520

                        58 420                     58 420

EVALUERING

1. Wat is fabriek bokoste?            
2. Wat is prima koste?
3. Definieer koste van produksie deur middel van formule

ALGEMENE EVALUERINGSVRAE

1. Verduidelik drie verskille tussen 'n proefbalans en 'n balansstaat
2. Noem vier redes vir onenigheid tussen 'n bankstaatsaldo en kasboekbalans
3. Noem vyf metodes om vir waardevermindering voorsiening te maak
4. Noem vyf redes vir die maak van voorsiening vir waardevermindering
5. Noem ses faktore wat in ag geneem moet word by die berekening van die waardevermindering op vaste bates

LEESOPDRAG

Essential Financial Accounting for SS deur OA Longe bladsy 160-171

NAWEEKOPDRAG

1. Die volgende is die hoofdoelwit van 'n vervaardigingsrekening (a) om die bruto wins vas te stel (b) om vas te stel netto wins (c) om vas te stel wins op     bate (d) om die koste van produksie vas te stel
2. Die kostekomponente van vervaardiging wat direk verband hou met die per eenheid van geproduseerde goedere word genoem (a) fabriekskoste (b) koste van produksie (c) prima     koste (d) vaste koste.
3. Produksiekoste word ook genoem (a) fabrieksbokoste (b) fabrieksuitgawes (c) vervaardigingskoste (d) prima koste
4. Prima koste kan ook beskryf word as (a) indirekte koste (b) direkte koste

    (c) vaste koste (d) veranderlike koste

5. Tantieme is 'n voorbeeld van ________ koste (a) fabriekskoste (b) indirekte koste (c) prima koste (d) verkoop en verspreiding

TEORIE

1. Skryf kort nota oor:
2. Eerste koste  
3. Fabriek oorhoofse
4. Onderskei tussen
5. Work in progress (WIP) en voltooide goedere
6. Prima koste en fabrieksbokoste.