Blaai deur onderwerpe vir Senior Sekondêr 2 1ste, 2de en 3de Kwartaal, Alle Weke, Alle Vakke
ONDERWERP: FINANSIËLE REKENINGKUNDE
KLAS: SS 2
DATUM:
KWARTAAL: 2de KWARTAAL
ONDERWERP: DEPARTEMENTELE REKENINGE
INHOUD
Betekenis van departementele rekeninge
Uitgawes en Toedeling
Finale Rekeninge
BETEKENIS VAN DEPARTEMENTELE REKENINGE
Gewoonlik in 'n groot organisasies, is die bedrywighede verdeel in afsonderlike departemente. Dit is omdat sulke organisasies 'n groot volume transaksies het tesame met 'n wye reeks produkte en as sodanig vind dit gerieflik en vir rekeningkundige doeleindes om hul bedrywighede in verskillende departemente te skei of te verdeel. Dit bied die organisasie maklike bedrywighede en aanspreeklikheid.
In departementele organisasies behels die rekeningkundige proses die hou van aparte joernaal- en grootboekboeke vir elk van die departemente soos aparte kasboek afsonderlike aankope en verkoopsboeke, aparte voorraad, aparte opgawes en persoonlike grootboeke, ens.
Aan die einde van die finansiële jaar bring die rekenmeesters die afsonderlike joernaal- en grootboekboeke bymekaar om die departement wat beter as die ander presteer te integreer, te vergelyk en te bepaal (sien finale rekeninge).
FINALE REKENINGE VAN 'N DEPARTEMENTALISEERDE ONDERNEMING
Die handels-, wins- en verliesrekeninge van elk van die departemente in 'n departementele organisasie word afsonderlik opgestel, maar in 'n gekombineerde formaat genaamd DEPARTEMENTELE, HANDELS-, WINS- EN VERLIESREKENING.
Die doel van departementele, handels-, wins- en verliesrekening is om handelsresultate te vergelyk en om die eienaar van die onderneming by te staan met die formulering van beleide, met die kennis van die departemente wat beter en dié wat swakker presteer.
NB: Die Balansstaat volg normale prosedure: nie in 'n gekombineerde formaat nie.
Formaat
Departementele Handels-, Wins- en verliesrekening vir die
jaar geëindig 31 Des . 19xx
A B C Totaal A B C Totaal
N N N N N N N N
Aanvangsvoorraad x x x x Verkope x x x x
Voeg aankope by x x x x Gee IR terug x x x (x)
Inter dept. T/f x x x -
X x x x
Minder clo. Voorraad (x) (x) (x) (x)
Koste van verkope x x x x
Bruto wins c/d x x x x
X x x x x x x x
Uitgawes G/P b/d x x x x
Lone & Salarisse x x x x Dis. Rec. x x x x
Huur x x x x
Kommissie x x x x
Waardevermindering x x x x
Motor uitgawes x x x x
Netto wins c/d x x x x
X x x x x x x x
INTERDEPARTEMENTELE OORDRAG EN VERDELING VAN UITGAWES
Interdepartementele oordrag: Soms kan goedere wat deur een departement gekoop word na 'n ander departement oorgedra word as gevolg van verkope en sodanige aankope wat oorgedra word, word afgetrek van die departement wat dit uitdeel en word bygevoeg by die departement wat dit ontvang.
Toedeling van uitgawes: Uitgawes word gewoonlik nie geskei om uitgawes wat deur elke departement aangegaan word, te weerspieël nie. As gevolg hiervan is daar behoefte aan verdeling (dws verdeling). Uitgawes moet dus aangepas en dan vir elk van die departemente toegedeel word.
Metodes
EVALUERING
ILLUSTRASIE
Hieronder is die proefbalans van Akinbode Elektroniese winkel vir die jaareinde 31 Desember 2006.
N N
Verkope: Dept E 30 000
Dept F 20 000
Voorraad (1/1/2006): Dept E 800
Dept F 750
Aankope: Dept E 22 000
Dept F 18 500
Kommissie 1 500
Salarisse 800
Versekerings premie 1 000
Skryfbehoeftes 450
Afslag toegelaat 100
Afslag ontvang 350
Allerlei uitgawes 110
Voorraad by sluiting: Dept E 1 100
Dept F 900
LET WEL
V (3/5)
Oplossing
AKINBODE SE DEPARTEMENT HANDEL-, WINS- EN VERLIESREKENING VIR DIE JAAR EINDE 31SY DES. 2006
DEPT E DEPT F DEPT E DEPT F
Voorraad (1/1/2006) 800 750 Verkope 30 000 20 000
Aankope 22 000 18 500
Koste van goedere beskikbaar. 22 800 19 250
Minder voorraad (31/12) (1 100) (900)
Koste van verkope 21 700 17 350
Bruto wins c/d 8 300 2 650
30 000 20 000 30 000 20 000
Uitgawes G/P b/d 8 300 2 650
Kommissie 900 600 DR 190 160
Salarisse 400 400
Versekering 400 600
Skryfbehoeftes 225 225
Afslag toegelaat 60 40
Allerlei uitgawes 55 55
Netto wins 6 450 890
8 490 2 810 8 490 2 810
Toedelingsbasis
Dept. E: 30 000: Dept. F: 20 000 = 50 000
= 30 000/50 000 = 20 000/50 000
Dept. E: N22 000 Dept. F: 18 500 = 40 500
= 22.000/40.500 = 18 500/40 500
Evaluering
LEESOPDRAG
ALGEMENE EVALUERINGSVRAE
NAWEEKOPDRAG
Gebruik die inligting wat hieronder verskaf word om vraag 1 – 4 te beantwoord
WB BPK is soos volg gedepartementaliseer:
AFDELING
W X Y Z
Aankope 625 000 375 000 125 000 325 000
Die maatskappy gebruik aankopesyfer om die volgende uitgawes aan die onderskeie departemente se uitgawes toe te deel:
Bedrag
N
Kommissie betaal 9 000
Salarisse 60 000
Algemene uitgawes 20 000
Versekering 1 000
(a) N 3,879 (b) N ,2328 (c) N 2,017 (d) N 776
(c) N 2,017 (d) N 2,328
(b) N 15,517 (c) N 13,448 (d) N 5,173
(a) N 8,621 (b) N 5,172 (c) N 1,724 (d) N 776
(b) aankope (c) vervoer na buite (d) vloerspasie beset per departement
TEORIE