Lesnotas volgens weke en kwartaal - Senior Seconder 2

Blaai deur onderwerpe vir Senior Sekondêr 2 1ste, 2de en 3de Kwartaal, Alle Weke, Alle Vakke

ONDERWERP: FINANSIËLE REKENINGKUNDE

KLAS: SS 2

DATUM:

KWARTAAL: 2de KWARTAAL



WEEK EEN EN TWEE

ONDERWERP: DEPARTEMENTELE REKENINGE

INHOUD

Betekenis van departementele rekeninge

Uitgawes en Toedeling

Finale Rekeninge

BETEKENIS VAN DEPARTEMENTELE REKENINGE

Gewoonlik in 'n groot organisasies, is die bedrywighede verdeel in afsonderlike departemente. Dit is omdat sulke organisasies 'n groot volume transaksies het tesame met 'n wye reeks produkte en as sodanig vind dit gerieflik en vir rekeningkundige doeleindes om hul bedrywighede in verskillende departemente te skei of te verdeel. Dit bied die organisasie maklike bedrywighede en aanspreeklikheid.

In departementele organisasies behels die rekeningkundige proses die hou van aparte joernaal- en grootboekboeke vir elk van die departemente soos aparte kasboek afsonderlike aankope en verkoopsboeke, aparte voorraad, aparte opgawes en persoonlike grootboeke, ens.

Aan die einde van die finansiële jaar bring die rekenmeesters die afsonderlike joernaal- en grootboekboeke bymekaar om die departement wat beter as die ander presteer te integreer, te vergelyk en te bepaal (sien finale rekeninge).

FINALE REKENINGE VAN 'N DEPARTEMENTALISEERDE ONDERNEMING

Die handels-, wins- en verliesrekeninge van elk van die departemente in 'n departementele organisasie word afsonderlik opgestel, maar in 'n gekombineerde formaat genaamd DEPARTEMENTELE, HANDELS-, WINS- EN VERLIESREKENING.

Die doel van departementele, handels-, wins- en verliesrekening is om handelsresultate te vergelyk en om die eienaar van die onderneming by te staan met die formulering van beleide, met die kennis van die departemente wat beter en dié wat swakker presteer.

NB: Die Balansstaat volg normale prosedure: nie in 'n gekombineerde formaat nie.

Formaat

Departementele Handels-, Wins- en verliesrekening vir die

jaar geëindig 31 Des . 19xx

            A     B     C     Totaal             A     B     C     Totaal

            N     N     N     N             N     N     N     N

Aanvangsvoorraad     x     x     x     x         Verkope         x     x     x     x

Voeg aankope by     x     x     x     x         Gee IR terug     x     x     x     (x)

Inter dept. T/f     x     x     x     -    

            X     x     x     x

Minder clo. Voorraad     (x)     (x)     (x)     (x)

Koste van verkope         x     x     x     x

Bruto wins c/d     x     x     x x

            X     x     x     x             x     x     x     x

Uitgawes                         G/P b/d     x     x     x     x

Lone & Salarisse     x     x     x     x     Dis. Rec.     x     x     x     x

Huur             x     x     x     x

Kommissie         x     x     x     x

Waardevermindering         x     x     x     x

Motor uitgawes     x     x     x     x

Netto wins c/d         x     x     x x

            X     x     x     x             x     x     x     x



INTERDEPARTEMENTELE OORDRAG EN VERDELING VAN UITGAWES

Interdepartementele oordrag: Soms kan goedere wat deur een departement gekoop word na 'n ander departement oorgedra word as gevolg van verkope en sodanige aankope wat oorgedra word, word afgetrek van die departement wat dit uitdeel en word bygevoeg by die departement wat dit ontvang.

Toedeling van uitgawes: Uitgawes word gewoonlik nie geskei om uitgawes wat deur elke departement aangegaan word, te weerspieël nie. As gevolg hiervan is daar behoefte aan verdeling (dws verdeling). Uitgawes moet dus aangepas en dan vir elk van die departemente toegedeel word.

Metodes

  1. Omsetbasis: Dit is die gebruik van verkope (dws Omset as 'n basis van deling (dws deelverhouding).
  2. Vloerruimtebasis: Dit gebruik die oppervlakte van vloerruimte wat beset word as die basis van deling, dws deelverhouding.
  3. Aantal artikels verkoop Basis: Verhouding wat gebruik word is die items wat verkoop word.
  4. Direkte Analise Basis: Verhouding wat hier gebruik word, word gespesifiseer.
  5. Gelykheidsbasis: Die verhouding wat hier gebruik word, is die aantal departemente wat bestaan.




EVALUERING

  1. Wat is departementele rekening?.
  2. Noem vier redes waarom organisasies hul bedrywighede in verskillende departemente verdeel.

ILLUSTRASIE

Hieronder is die proefbalans van Akinbode Elektroniese winkel vir die jaareinde 31 Desember 2006.

                            N             N

Verkope: Dept E                                     30 000

Dept F                                     20 000

Voorraad (1/1/2006): Dept E                   800

        Dept F                   750

Aankope: Dept E         22 000

    Dept F         18 500

Kommissie                         1 500

Salarisse                           800

Versekerings premie                     1 000

Skryfbehoeftes                         450

Afslag toegelaat                     100

Afslag ontvang                     350

Allerlei uitgawes                     110

Voorraad by sluiting: Dept E                     1 100

    Dept F                         900

LET WEL

  1. Die totale vloeroppervlakte wat deur elke departement beset word, is Dept: E (2/5)

    V (3/5)

  1. Toedelingsbasis is:
  1. Kommissie, afslag toegelaat – verkoopsverhouding
  2. Afslag ontvang – aankope verhouding
  3. Versekering – vloeroppervlakte
  4. Ander – gelyke verdeling

Oplossing

AKINBODE SE DEPARTEMENT HANDEL-, WINS- EN VERLIESREKENING VIR DIE JAAR EINDE 31SY DES. 2006

                DEPT E     DEPT F             DEPT E     DEPT F

Voorraad (1/1/2006)         800     750     Verkope         30 000         20 000

Aankope             22 000     18 500

Koste van goedere beskikbaar.         22 800     19 250

Minder voorraad (31/12)         (1 100)     (900)

Koste van verkope         21 700     17 350

Bruto wins c/d         8 300     2 650

                30 000     20 000                 30 000         20 000

Uitgawes                             G/P b/d     8 300     2 650

Kommissie         900     600     DR         190         160

Salarisse     400 400

Versekering             400     600

Skryfbehoeftes             225     225

Afslag toegelaat         60     40

Allerlei uitgawes         55     55

Netto wins               6 450     890

                  8 490       2 810             8 490               2 810        

Toedelingsbasis

  1. Verkoopsverhouding

    Dept. E: 30 000:         Dept. F: 20 000         =     50 000

    =     30 000/50 000         =     20 000/50 000

  1. Aankopeverhouding

    Dept. E: N22 000         Dept. F: 18 500     =     40 500

    = 22.000/40.500         =     18 500/40 500

  1. Vloeroppervlakte reeds gegee Dept. E 2/5; Afd. 3/5
  2. Ander uitgawes = eweredig = (÷ 2) of 50%; 50%

Evaluering

  1. Bespreek die term interdepartementele oordrag.
  2. Verduidelik enige vier basisse van toedeling van algemene uitgawes in 'n wins-en-verliesrekening van 'n afdelingswinkel.

LEESOPDRAG

  1. Noodsaaklike Finansiële Rekeningkunde deur OA Longe bladsy 160-171
  2. Omvattende Rekeningkunde vir SS deur JU Anyaele

ALGEMENE EVALUERINGSVRAE

  1. Verduidelik vyf foute wat die ooreenstemming van die proefbalans sal beïnvloed
  2. Lys en verduidelik drie klassifikasies van grootboekrekeninge
  3. Lys tien rekeninge wat in die nominale grootboek gevind word
  4. Noem die doel van departementele rekeninge
  5. Lys ses items wat elk gevind word in die bate- en laskante van die balansstaat van 'n alleenhandelaar

      

NAWEEKOPDRAG

Gebruik die inligting wat hieronder verskaf word om vraag 1 – 4 te beantwoord

WB BPK is soos volg gedepartementaliseer:

                        AFDELING

                W         X         Y         Z

Aankope                 625 000     375 000     125 000     325 000

Die maatskappy gebruik aankopesyfer om die volgende uitgawes aan die onderskeie departemente se uitgawes toe te deel:

                                Bedrag

                                    N  

Kommissie betaal                         9 000

Salarisse                                 60 000

Algemene uitgawes                         20 000

Versekering                                 1 000

  1. Wat is die verhouding van die kommissie wat betaal moet word aan dept W?

    (a) N 3,879 (b) N ,2328 (c) N 2,017 (d) N 776

  1. Hoeveel van die kommissie wat betaal is, sal aan dept Z gehef word? (a) N 431 (b) N 776

    (c) N 2,017 (d) N 2,328

  1. Wat is die verhouding van die salaris wat aan dept X gehef moet word? (a) N 25,862

    (b) N 15,517 (c) N 13,448 (d) N 5,173

  1. Wat is die verhouding van algemene uitgawes wat gehef moet word t afd "Y"

    (a) N 8,621 (b) N 5,172 (c) N 1,724 (d) N 776

  1. Versekeringspremie op besigheidspersele moet op grond van (a) verkoop toegedeel word

    (b) aankope (c) vervoer na buite (d) vloerspasie beset per departement

TEORIE

  1. Noem ses uitgawe-items en hul basis van verdeling in departemente.
  2. Noem en verduidelik vier voordele van departementsrekeninge.